In een eerdere blog schreef ik over ziek zijn als proces. Zichtbare symptomen bij een ziekte zijn een uitingsvorm van het proces. De ziekte zelf zit dieper, in de aansturing van ons lichaam en daarover gaat deze blog.
“Als men de levenskracht wegdenkt, is ons stoffelijk organisme niet in staat te voelen, te handelen zich in stand te houden. (Het is dan dood en, omdat het nu alleen onderworpen is aan de macht van de biologische buitenwereld, verteert het en valt weer in zijn scheikundige componenten uiteen.) Alleen dat onstoffelijke (die levenskracht, dat levensbeginsel), dat in gezondheid en ziekte het organisme aan de gang houdt, maakt dat de mens beleeft en functioneert.” (Uit: Organon der geneeskunde, Samuel Hahnemann §10)
Wat Hahnemann hier probeert uit te leggen is dat er een verschil zit tussen leven en dood. De fysieke materialen, de stoffen waaruit je bestaat zijn exact hetzelfde, maar de energie, de stroming is er uit. En dat laatste, dat is het verschil tussen leven en dood. Hij gaat er vanuit dat er een energie is, een levensbeginsel, die zorgt dat je lijf functioneert. Hahnemann noemt dat de levenskracht of Dynamis.
Er van uit gaand dat deze levenskracht zorgt dat je leeft, dat je lichaam functioneert, kan deze levenskracht ook zorgen dat je lichaam uit balans raakt. De levenskracht is de aansturing en gaat daar wat mis heeft dat gevolgen voor het lichaam. Het gevolg hiervan zijn de ziektesymptomen.
Hij schrijft dit in § 15 van het organon der geneeskunst:
“Het lijden van die ziekelijke “ontstemde”, spirituele Dynamis, die ons lichaam bezielt (de levenskracht), dat zich van binnen afspeelt en dat we niet kunnen zien, én de totaliteit van de symptomen, die erdoor in het organisme worden opgewekt en naar buiten de ziekte presenteren en die we wel kunnen waarnemen, die twee vormen één geheel, zijn één en hetzelfde.”
Symptomen zijn dus de uiting van de ziekte die eigenlijk op het niveau van de levenskracht zit. Echter dit is niet helemaal zwart- wit te zeggen. Er is namelijk een nuance in. Er is een verschil tussen endogene ziekten en exogene ziekten.
Als een paard door de wei rent en uitglijdt en daarna kreupel is, dan heeft dat een exogene oorzaak: De oorzaak van de kreupelheid ligt buiten het paard. De oplossing echter ligt wel in het immuunsysteem. Maar de levenskracht is hier niet uit balans, het kan goed zijn dat deze prima functioneert en de kreupelheid snel kan herstellen. Bij dit soort klachten kunnen acute homeopathische middelen ondersteunend werken op de genezing, maar is er in wezen niks mis met het paard zijn gezondheid.
Anders wordt het als het paard hoest vanwege een stofallergie. Een beetje stof moet namelijk ieder paard kunnen hebben. Maar waarom gaat dit paard dan toch hoesten? Dat komt omdat de levenskracht uit balans is en de stof niet meer kan hebben. Hij kan er niet mee omgaan. En dan heeft de levenskracht toch een probleem. Een stofallergie zit er ook niet van de een op andere dag. Dat heeft zich ontwikkeld. En daar spelen verschillende aspecten mee. Bijvoorbeeld de gevoeligheid van het paard als diersoort op zijn longen. Maar ook incidenten in het leven van dit paard, of het gebruik van reguliere medicatie en vaccinatie kan invloed hebben! In dit voorbeeld zit de oorzaak van de symptomen dus in het dier zelf. En dat noemen we een endogene oorzaak.
Ingewikkelder wordt het als een dier door een exogene oorzaak bijvoorbeeld een wond heeft, waarbij een flinke ontsteking met koorts ontstaat. Of een wond die niet of slecht heelt. Dan is er wel een exogene oorzaak van het ontstaan van de wond, maar de manier van oplossen van het immuunsysteem is ook niet efficiënt. Hierin laat een exogene oorzaak een probleem zien van endogene aard. In dit voorbeeld heeft de levenskracht, het immuunsysteem wel een probleem, al was deze voor het incident niet zichtbaar.
Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld een gedragsprobleem. Een paard wat net verhuist is van stal en eigenaar mag best een periode wennen en wat onrustig zijn. Maar als het paard doorschiet in verlatingsangst of blijft hangen in de onrust na de gewenningsperiode is de reactie afwijkend.
Of bepaalde klachten een exogene of een endogene oorzaak hebben is van belang voor de homeopathische behandeling. Beide zijn met homeopathie te behandelen!